QARAQALPAQSTANDA MILLETLER ARALÍQ TATÍWLÍQTÍŃ BEKKEMLENIW NEGIZLERI (1946–1991-JÍLLAR)

Abstract

Milletler aralıq tatıwlıq – ulıwma insaniy qádiriyat bolıp, hár túrli xalıqlar birgelikte jasaytuǵın aymaq hám mámleketlerdiń rawajlanıwın belgileydi. Sociallıq rawajlanıwdıń nátiyjesi bolǵan sociallıq etnikalıq birlikler bir-birinen óziniń turmıs tárizi, úrp-ádeti, ekonomikalıq rawajlanıwı dárejesine qarap parıqlanadı, biraq eń aldı menen óziniń tili hám ruwxıyatı, tariyxıy dástúrleri hám ótmishi menen, ásirese, milliy sana-sezimi hám dúnyaqarası menen ajıralıp turadı. Rawajlanıp atırǵan jámiyette jasawshı hár bir millettiń ruwxıy portreti sol jámiyettiń materiallıq, sociallıq, tariyxıy shárt-sharáyatlarına qarap ózgerip otıradı. Millettiń ruwxıy portreti háreket etip turǵan jámiyetlik sana formalarında óz kórinisin tabadı. Eger sol mámlekette milletler hám etnikalıq toparlar arasında tatıwlıq, awızbirshilik, óz ara húrmet bolsa social-ekonomikalıq rawajlanıw páti kúsheyedi. Milletlerdiń hám milliy mádeniyatlardıń bir-birine tásiri arqasında usı aymaqta jasap atırǵan xalıqlardıń ruwxıy ósiwi ushın jaǵday jaratıladı. Ózbekstan Respublikası Prezidenti Sh.M. Mirziyoev 2016-jılı 17-oktyabrde Qaraqalpaqstanda: «Ǵárezsizlik jıllarında biz erisken eń úlken hám biybaha baylıq – kóp milletli xalqımızdıń birligi, qaraqalpaqsha ibara menen aytqanda, awızbirshiligi, jámiyetimizdegi óz ara miyrim-shápáát hám jámleskenlik ortalıǵı esaplanadı» degen edi [1]. Búgingi kúnde mámleketimizde 130 dan aslam millet hám xalıq wákilleri, diniy isenimi túrli insanlar bir mákan, bir watan bolǵan Ózbekstanda ullı ideya, arzıw-úmit, anıq maqset hám niyetler jolında ǵamxor, pikirles hám awızbirshilikte jasap atır.