MODERN ASPECTS OF KIDNEY DAMAGE IN METABOLIC SYNDROME
Keywords:
metabolic syndrome, kidneys, obesity, arterial hypertension, pathogenesisAbstract
Metabolic syndrome (MS) negatively affects not only the heart and blood vessels, but also the function of the kidneys, which leads to the development of chronic kidney disease (CKD). MS is pathogenetically associated with CKD and is an independent prognostic factor in its development. It is the involvement of the kidneys that often determines the prognosis and quality of life of such patients. This article presents modern views on the concept of MS and CKD, considers its main diagnostic criteria, etiology and pathogenesis. Studying the relationship between MS and CKD makes it possible to determine the high prevalence of renal dysfunction in the general population, mainly by identifying nephropathies of a metabolic nature, including those associated with obesity. It is very important to identify risk factors and unfavorable prognostic markers to increase the chances of early diagnosis of the disease in this category of patients, and their timely elimination is considered one of the main approaches to the comprehensive prevention of kidney disease.
References
1. Ataxodjaeva G. A., Mal' G. S., Bektemirova A. A. Metabolik sindrom va yurak yetishmovchiligi bilan bog'liq buyraklarning funksional holati xususiyatlari // Yangiliklar tibbiyotda. – 2020. – №. 4. – B. 146-150.
2. Beloborodova A. V. va boshqalar. Metabolik sindrom va buyrak zararlanishi; farmakoterapiya uchun ratsional tanlov // Davolovchi shifokor. – 2010. – №. 2. – B. 23.
3. Bobkova I. N., Gussova S. S., Stavrovskaya E. V. Semizlikda buyrak zararlanishi: oqim variantlari, rivojlanish mexanizmlari // Terapiya. – 2019. – T. 5. – №. 6. – B. 87-93.
4. Vyal'kova A. A. va boshqalar. Buynak kasalliklari va semizlik: molekulyar o'zaro bog'lanishlar va diagnostikaga yangi yondashuvlar (adabiyotni ko'rib chiqish) // Nefrologiya. – 2017. – T. 21. – №. 3. – B. 25-38.
5. Vyal'kova A. A. va boshqalar. Semizlikda buyrak zararlanishining klinik-patogenetik jihatlari (adabiyot ko'rinishi) // Nefrologiya. – 2014. – T. 18. – №. 3. – B. 24-33.
6. Zhalilov Sh. X., Yusupov M. M., Sobirov U. X. Subklinik buyrak zararlanishi ko'rsatkichlari va endotel funksiyasining buzilishi o'rtasidagi bog'liqlikni baholash // Yosh olimlar. – 2024. – T. 2. – №. 13. – B. 99-100.
7. Zagayko A. L. va boshqalar. Giperurikemiya metabolik sindrom patogenezi elementi sifatida. – 2015.
8. Lebedev D. A., Rumyantsev A. Sh. Metabolik sindromga ega bemorlarda kardiorenal o'zaro bog'lanishlar.
9. Lindina M. L., Shishkin A. N., Volovnikova V. A. Metabolik sindromga ega bemorlarda buyrak ichidagi gemodinamik xususiyatlar // Nefrologiya. – 2015. – T. 19. – №. 4. – B. 82-88.
10. Mel'nik A. A. Metabolik sindrom va surunkali buyrak kasalligi xavfi // Buyraklar. – 2017. – T. 6. – №. 2. – B. 80-90.
11. Morozova T. E., Shilov E. M., Beloborodova A. V. Surunkali buyrak kasalligi va metabolik sindrom. Farmakologik tuzatish imkoniyatlari // Sechenov xabarlari. – 2010. – №. 2. – B. 63-70.
12. Nedogoda S. V. va boshqalar. Metabolik sindrom va buyraklar: patogenetik asoslangan nefroproteksiya va yurak-qon tomir xavfini kamaytirish // Arterial gipertoniya. – 2018. – T. 24. – №. 3. – B. 369-377.
13. Nedogoda S. V. va boshqalar. Metabolik sindromda giperurikemiyani tuzatish imkoniyatlari // Tibbiy maslahat. – 2014. – №. 2. – B. 18-25.
14. Orzikulova Sh. A. Metabolik sindromga ega bemorlarda buyrak gemodinamikasini baholash // Conferencea. – 2024. – B. 32-33.
15. Polozova E. I. va boshqalar. Metabolik buzilishlarning buyrak disfunktsiyasining rivojlanishidagi roli // Tibbiy maslahat. – 2019. – №. 6. – B. 170-175.
16. Rajabova G., Jumayev K. Metabolik sindromni yurak-qon tomir va surunkali buyrak kasalligi xavfi sifatida // Shifokorlar jurnali. – 2020. – T. 1. – №. 3. – B. 152-154.
17. Sadulaeva I. A. va boshqalar. Metabolik sindromda semizlik va buyrak disfunktsiyasi // Terapevtik arxiv. – 2016. – T. 88. – №. 10. – B. 93-98.
18. Statsenko M. E., Derevyanshenko M. V. Metabolik buzilishlar bilan bog'liq arterial gipertoniya bilan bemorlarda buyrak va endotelning struktura-funksional holati xususiyatlari // Nefrologiya. – 2017. – T. 21. – №. 5. – B. 14-21.
19. Fominykh Yu. A. va boshqalar. Metabolik sindromda komorbidlik: hal etilgan va hal etilmagan masalalar // Universitet terapevtik xabarlari. – 2019. – T. 1. – №. 1. – B. 84-101.
20. Hakunov R. N. Metabolik sindrom: dolzarb masalalar. Adabiyot ko'rinishi // Yangi texnologiyalar. – 2012. – №. 4. – B. 318-324.
21. Shishkova Yuliya Nikolaevna, Minyaylova Natalia Nikolaevna, Rovda Yuri Ivanovich, Kazakova Lyubov Mikhailovna. Semizlik va metabolik sindromda buyrak zararlanishi mexanizmlari (adabiyot ko'rinishi) // MiD. 2018. №2. URL: https://cyberleninka.ru/article/n/mehanizmy-porazheniya-pochek-pri-ozhirenii-i-metabolicheskom-sindrome-obzor-literatury (yuborish sanasi: 09.06.2024).
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2024 Ravshan Usmanov, Bakhtiyor Khudaybergenov, Shakhnozakhon Yusupova, Gavkhar Uktamova

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
All Rights Reserved.